wrzesień 2009
W numerze:
Przeglądy, poglądy
(Przegląd prasy)
Europejskie Dni Dziedzictwa 2009
(Program obchodów tegorocznych Europejskich Dni Dziedzictwa)
Polscy kolekcjonerzy
(Rozważania na temat wpływu polskiego kolekcjonerstwa na życie społeczeństwa po drugiej wojnie światowej)
Janusz Miliszkiewicz
Aleksander z Jurgan i jego zbiory
(Zagadka związana z zespołem grafik i rysunków z wilanowskiej kolekcji Potockich)
Wojciech Przybyszewski
Socrealizm – o ideologii i estetyce
(Rozważania na temat socrealizmu pod kątem estetyki i historii sztuki)
Krzysztof Mordyński
Spotkanie z książką: Ideologia i konserwacja
(Omówienie książki Piotra Majewskiego „Ideologia i konserwacja. Architektura zabytkowa w Polsce w czasach socrealizmu”)
SPOTKANIA NA WSCHODZIE
Ostatnia podróż Witkacego
(Okoliczności śmierci Stanisława Ignacego Witkiewicza)
Jarosław Komorowski
ZABYTKI W KRAJOBRAZIE
Kościół pocysterski w Ołoboku
(Historia kościoła w gminie Sieroszewice)
Justyna Sprutta
Akcja dwory: Lipowy dwór
(Pałac w Niwnicach koło Lwówka Śląskiego)
Szymon Wrzesiński
Spotkanie z książką: Szlacheckie gniazdo
(Omówienie książki Piotra Gryglaszewskiego „Dwór w Jeżowie. Szlacheckie gniazdo nad Białą Dunajcową”)
Ukryte dzieło Alfonsa Kropiwnickiego
(Tajemniczy budynek na warszawskiej Pradze)
Janusz Sujecki
Spotkanie z książką: Biłgorajskie kapliczki i krzyże przydrożne
(Omówienie książki Krzysztofa Garbacza „Na szlaku biłgorajskich kapliczek i krzyży przydrożnych”)
ZABYTKI I MŁODZIEŻ
Święto w parku
(Zajęcia dla dzieci i młodzieży w Parku Mużakowskim)
Renata Stachańczyk, Katarzyna Jagiełło
Z WIZYTĄ W MUZEUM
100 lat muzeum we Włocławku
(Jubileusz Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej)
Piotr Nowakowski
Wokół jednego zabytku: Czara włocławska
(Historia wyjątkowego eksponatu włocławskiego muzeum)
Adam Zapora
Obrazy śląskie XVI-XVIII w.
(Wystawa w Muzeum Narodowym we Wrocławiu)
Życie codzienne w Szczecinie w XX w.
(Wystawa w Muzeum Historii Szczecina)
ROZMAITOŚCI
70-lecie odnowy Tyńca
(Historia opactwa tynieckiego)
Br. Michał T. Gronowski OSB
Światowe Dziedzictwo
(Nowe obiekty na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO)
Dworce kolejowe do kupienia
(Oferta PKP – dworce w woj. śląskim na sprzedaż)
Spotkanie z książką: Częstochowskie jubileuszowe wydawnictwa
(Omówienie albumu i reprintu przewodnika wydanego z okazji stulecia Wystawy Przemysłu i Rolnictwa w Częstochowie)
Kolekcja Art-B w Muzeum Narodowym w Warszawie
(Nowe eksponaty w Muzeum Narodowym w Warszawie)
Spotkanie z książką: Katalog winiet
(Omówienie katalogu winiet wydanego przez krakowskie Muzeum Fotografii)
(Przegląd prasy)
Europejskie Dni Dziedzictwa 2009
(Program obchodów tegorocznych Europejskich Dni Dziedzictwa)
Polscy kolekcjonerzy
(Rozważania na temat wpływu polskiego kolekcjonerstwa na życie społeczeństwa po drugiej wojnie światowej)
Janusz Miliszkiewicz
Aleksander z Jurgan i jego zbiory
(Zagadka związana z zespołem grafik i rysunków z wilanowskiej kolekcji Potockich)
Wojciech Przybyszewski
Socrealizm – o ideologii i estetyce
(Rozważania na temat socrealizmu pod kątem estetyki i historii sztuki)
Krzysztof Mordyński
Spotkanie z książką: Ideologia i konserwacja
(Omówienie książki Piotra Majewskiego „Ideologia i konserwacja. Architektura zabytkowa w Polsce w czasach socrealizmu”)
SPOTKANIA NA WSCHODZIE
Ostatnia podróż Witkacego
(Okoliczności śmierci Stanisława Ignacego Witkiewicza)
Jarosław Komorowski
ZABYTKI W KRAJOBRAZIE
Kościół pocysterski w Ołoboku
(Historia kościoła w gminie Sieroszewice)
Justyna Sprutta
Akcja dwory: Lipowy dwór
(Pałac w Niwnicach koło Lwówka Śląskiego)
Szymon Wrzesiński
Spotkanie z książką: Szlacheckie gniazdo
(Omówienie książki Piotra Gryglaszewskiego „Dwór w Jeżowie. Szlacheckie gniazdo nad Białą Dunajcową”)
Ukryte dzieło Alfonsa Kropiwnickiego
(Tajemniczy budynek na warszawskiej Pradze)
Janusz Sujecki
Spotkanie z książką: Biłgorajskie kapliczki i krzyże przydrożne
(Omówienie książki Krzysztofa Garbacza „Na szlaku biłgorajskich kapliczek i krzyży przydrożnych”)
ZABYTKI I MŁODZIEŻ
Święto w parku
(Zajęcia dla dzieci i młodzieży w Parku Mużakowskim)
Renata Stachańczyk, Katarzyna Jagiełło
Z WIZYTĄ W MUZEUM
100 lat muzeum we Włocławku
(Jubileusz Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej)
Piotr Nowakowski
Wokół jednego zabytku: Czara włocławska
(Historia wyjątkowego eksponatu włocławskiego muzeum)
Adam Zapora
Obrazy śląskie XVI-XVIII w.
(Wystawa w Muzeum Narodowym we Wrocławiu)
Życie codzienne w Szczecinie w XX w.
(Wystawa w Muzeum Historii Szczecina)
ROZMAITOŚCI
70-lecie odnowy Tyńca
(Historia opactwa tynieckiego)
Br. Michał T. Gronowski OSB
Światowe Dziedzictwo
(Nowe obiekty na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO)
Dworce kolejowe do kupienia
(Oferta PKP – dworce w woj. śląskim na sprzedaż)
Spotkanie z książką: Częstochowskie jubileuszowe wydawnictwa
(Omówienie albumu i reprintu przewodnika wydanego z okazji stulecia Wystawy Przemysłu i Rolnictwa w Częstochowie)
Kolekcja Art-B w Muzeum Narodowym w Warszawie
(Nowe eksponaty w Muzeum Narodowym w Warszawie)
Spotkanie z książką: Katalog winiet
(Omówienie katalogu winiet wydanego przez krakowskie Muzeum Fotografii)
Polscy kolekcjonerzy
Jako dziennikarz od 1979 r. specjalizuję się w dokumentowaniu dorobku prywatnych kolekcjonerów. Kolekcjonerstwo jest twórczą pasją. Polscy kolekcjonerzy chętnie dzielą się tym, co zdobyli. Zwykle mają trudności z podarowaniem swoich skarbów narodowi. Nie doczekali się naukowej syntezy swojego dorobku. Tymczasem warto pamiętać, szczególnie w dniach Kongresu Kultury Polskiej, że kolekcjonerstwo buduje kulturę.
Czy prywatne kolekcjonerstwo może wpływać na życie narodów? Z prywatnych zbiorów powstają muzea publiczne, które kształtują świadomość obywateli – to oczywiste skojarzenie! Prywatne kolekcjonerstwo daje jednak coś więcej niż wizyta w muzeum. Tworzy ono tajemniczy związek między przedmiotem a człowiekiem. Jeśli w domu rośnie kolekcja, w okolicy działa prężne stowarzyszenie kolekcjonerów lub odbywają się bogate targi staroci, to codzienny bezpośredni kontakt z zabytkowymi przedmiotami intensywnie edukuje pod względem historycznym, patriotycznym, estetycznym i wzbogaca wrażliwość.
Kolekcja w prywatnym domu stwarza wyjątkową przestrzeń emocjonalną. Gdy ktoś zdobywa na własność pamiątkę historyczną lub obraz, jest to najpełniejszy wyraz miłości do narodowej tradycji lub sztuki. Kolekcjonerstwo często jest zajęciem twórczym. Kolekcjonerzy nie tylko programowo tworzą nowe zespoły przedmiotów, ale badają je, systematyzują i publikują monografie tematu.
Trudności z przekazaniem społeczeństwu muzealnej klasy prywatnych zbiorów lub choćby tylko z wystawieniem ich na widok publiczny – to do dziś podstawowy problem polskiego kolekcjonerstwa. Przez to prywatne zbiory nadal często zagrożone są zniszczeniem, jak np. kolekcja zabytkowych zabawek krakowskiej rodziny Sosenków.
Od 10 lat, co czwartek prowadzę w „Rzeczpospolitej” autorską rubrykę „Moja Kolekcja”, w której przedstawiłem dorobek kilkuset polskich kolekcjonerów współczesnych. Czy to wystarczy? Prywatni kolekcjonerzy gruntownie odmienili życie Polaków po drugiej wojnie, przede wszystkim ocalili setki tysięcy ruchomych zabytków. Bez kolekcjonerów i bez tych przedmiotów żylibyśmy w świecie innych wartości. Na pewno kolekcjonerstwo jako styl życia wymaga stałej popularyzacji!
Czy prywatne kolekcjonerstwo może wpływać na życie narodów? Z prywatnych zbiorów powstają muzea publiczne, które kształtują świadomość obywateli – to oczywiste skojarzenie! Prywatne kolekcjonerstwo daje jednak coś więcej niż wizyta w muzeum. Tworzy ono tajemniczy związek między przedmiotem a człowiekiem. Jeśli w domu rośnie kolekcja, w okolicy działa prężne stowarzyszenie kolekcjonerów lub odbywają się bogate targi staroci, to codzienny bezpośredni kontakt z zabytkowymi przedmiotami intensywnie edukuje pod względem historycznym, patriotycznym, estetycznym i wzbogaca wrażliwość.
Kolekcja w prywatnym domu stwarza wyjątkową przestrzeń emocjonalną. Gdy ktoś zdobywa na własność pamiątkę historyczną lub obraz, jest to najpełniejszy wyraz miłości do narodowej tradycji lub sztuki. Kolekcjonerstwo często jest zajęciem twórczym. Kolekcjonerzy nie tylko programowo tworzą nowe zespoły przedmiotów, ale badają je, systematyzują i publikują monografie tematu.
Trudności z przekazaniem społeczeństwu muzealnej klasy prywatnych zbiorów lub choćby tylko z wystawieniem ich na widok publiczny – to do dziś podstawowy problem polskiego kolekcjonerstwa. Przez to prywatne zbiory nadal często zagrożone są zniszczeniem, jak np. kolekcja zabytkowych zabawek krakowskiej rodziny Sosenków.
Od 10 lat, co czwartek prowadzę w „Rzeczpospolitej” autorską rubrykę „Moja Kolekcja”, w której przedstawiłem dorobek kilkuset polskich kolekcjonerów współczesnych. Czy to wystarczy? Prywatni kolekcjonerzy gruntownie odmienili życie Polaków po drugiej wojnie, przede wszystkim ocalili setki tysięcy ruchomych zabytków. Bez kolekcjonerów i bez tych przedmiotów żylibyśmy w świecie innych wartości. Na pewno kolekcjonerstwo jako styl życia wymaga stałej popularyzacji!
Janusz Miliszkiewicz
Czara włocławska
Jest to jeden z najcenniejszych skarbów złotnictwa średniowiecznego w Polsce. Wykonana z jednego kawałka srebra, w formie owalnej głębokiej misy na kolistej podstawie, z czterema silnie uwypuklonymi medalionami. Zarówno koliste pola, jak i żagielki pomiędzy nimi wypełnia dekoracja narracyjna, ryta, podkreślona zastosowaniem niello. Sceny zawarte na zewnętrznych ściankach naczynia ilustrują historię ze starotestamentowej Księgi Sędziów, opowiadającej o walce Izraelitów z Madianitami.
Dzieje czary nie są znane aż do chwili wyorania jej 3 maja 1909 r. przez Michała Marciniaka, woźnego magistratu Włocławka. Naczynie znalazł na przedmieściu Bularka, na niewielkiej głębokości. Czarę skonsultowano z ks. Władysławem Górzyńskim, historykiem sztuki, profesorem Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku, który zdecydował o konieczności przeprowadzenia naprawy i konserwacji naczynia w pracowni Braci Łopieńskich w Warszawie. Przed przystąpieniem do restauracji obiekt pokazano też dr. Feliksowi Koperze z Muzeum Narodowego w Krakowie. W obliczu rosnącego rozgłosu i zagrożenia wywiezieniem bezcennego skarbu do Petersburga czy Moskwy przez władze zaborcze, podjęto decyzję o zdeponowaniu naczynia w Muzeum Narodowym w Krakowie. Dyrektor Kopera zaproponował konwentowi braci mniejszych we Włocławku, właścicielowi skarbu, przekazanie obiektu do zbiorów krakowskich, co nastąpiło już w 1910 r. W zamian za kwotę 1000 koron czara na zawsze opuściła Włocławek. Do dziś w zbiorach Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej przechowywana jest kopia z 1910 r. Jej siostrzana replika z Muzeum Diecezjalnego zaginęła. Czara włocławska poza swą dwudziestowieczną historią jest frapującym obiektem także ze względu na swą formę, ikonografię i pochodzenie. Te wszystkie kwestie poruszył już prof. Piotr Skubiszewski w monografii Czara Włocławska. Studia nad spuścizną Wschodu w sztuce wczesnego średniowiecza (PWN Poznań 1965).
W maju br. oryginalna czara była eksponowana w Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej na wystawie „Czara włocławska”. Po 100 latach ten bezcenny skarb gościł w „rodzinnym” mieście.
Dzieje czary nie są znane aż do chwili wyorania jej 3 maja 1909 r. przez Michała Marciniaka, woźnego magistratu Włocławka. Naczynie znalazł na przedmieściu Bularka, na niewielkiej głębokości. Czarę skonsultowano z ks. Władysławem Górzyńskim, historykiem sztuki, profesorem Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku, który zdecydował o konieczności przeprowadzenia naprawy i konserwacji naczynia w pracowni Braci Łopieńskich w Warszawie. Przed przystąpieniem do restauracji obiekt pokazano też dr. Feliksowi Koperze z Muzeum Narodowego w Krakowie. W obliczu rosnącego rozgłosu i zagrożenia wywiezieniem bezcennego skarbu do Petersburga czy Moskwy przez władze zaborcze, podjęto decyzję o zdeponowaniu naczynia w Muzeum Narodowym w Krakowie. Dyrektor Kopera zaproponował konwentowi braci mniejszych we Włocławku, właścicielowi skarbu, przekazanie obiektu do zbiorów krakowskich, co nastąpiło już w 1910 r. W zamian za kwotę 1000 koron czara na zawsze opuściła Włocławek. Do dziś w zbiorach Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej przechowywana jest kopia z 1910 r. Jej siostrzana replika z Muzeum Diecezjalnego zaginęła. Czara włocławska poza swą dwudziestowieczną historią jest frapującym obiektem także ze względu na swą formę, ikonografię i pochodzenie. Te wszystkie kwestie poruszył już prof. Piotr Skubiszewski w monografii Czara Włocławska. Studia nad spuścizną Wschodu w sztuce wczesnego średniowiecza (PWN Poznań 1965).
W maju br. oryginalna czara była eksponowana w Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej na wystawie „Czara włocławska”. Po 100 latach ten bezcenny skarb gościł w „rodzinnym” mieście.
Adam Zapora
Kolekcja Art-B w Muzeum Narodowym w Warszawie
W maju br. pomiędzy Narodowym Bankiem Polskim a Muzeum Narodowym w Warszawie podpisana została umowa przekazania w depozyt zbioru dzieł sztuki z kolekcji spółki Art-B. Wśród zdeponowanych 34 obrazów, rysunków i grafik oraz 11 dzieł sztuki zdobniczej znajdują się godne uwagi prace wybitnych i znanych artystów polskich i europejskich.
Do najciekawszych obiektów zespołu należy unikatowy dla polskich zbiorów, dwustronny rysunek pt. „La collation” (ok. 1890 r.), dzieło francuskiego malarza Pierra-Auguste’a Renoira. Dwie graficzne prace Pabla Picassa – „Tauromachia” (1957 r.) i „Cyrk” (1957 r.) – pochodzą z przełomu lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX w., a więc z okresu szczególnie interesującego i płodnego dla jego graficznej twórczości. W skład kolekcji wchodzi także 10 obrazów Jacka Malczewskiego. Dzieła te prezentują różnorodną tematykę podejmowaną przez artystę; są tu więc obrazy alegoryczno-symboliczne i religijne, są portrety i prace o charakterze rodzajowym. W zdeponowanym zespole znalazły się też prace innych znanych malarzy polskich – Teodora Axentowicza, Józefa Brandta, Wojciecha Kossaka.
Kolekcję zamykają dzieła malarzy okresu dwudziestolecia międzywojennego. Znajdziemy tu „Portret pana S. A.” (1939 r.) Stanisława Ignacego Witkiewicza, pastel, będący dobrym przykładem „specyficznego hiperrealizmu” charakterystycznego dla twórczości ostatnich lat życia artysty. Jest także „Portret dziewczynki z ciemnymi włosami”, dzieło Tadeusza Makowskiego, osiadłego we Francji malarza uznanego za jednego z najciekawszych artystów polskich tego okresu.
Wśród niewielkiej grupy zabytków sztuki dekoracyjnej i użytkowej wymienić warto srebrną wazę paryskiego złotnika Louisa-Nicolasa Naudina z około 1820 r. oraz okazałą wazę warszawską z początku lat dwudziestych XIX w., powtarzającą model i dekorację słynnej firmy „Odiota”. Autorem wazy jest Jan Jerzy II Bandau, najbardziej utalentowany syn wybitnego złotnika doby stanisławowskiej.
Do 12 lipca br. pokaz dzieł z kolekcji Art-B można było oglądać w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Do najciekawszych obiektów zespołu należy unikatowy dla polskich zbiorów, dwustronny rysunek pt. „La collation” (ok. 1890 r.), dzieło francuskiego malarza Pierra-Auguste’a Renoira. Dwie graficzne prace Pabla Picassa – „Tauromachia” (1957 r.) i „Cyrk” (1957 r.) – pochodzą z przełomu lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX w., a więc z okresu szczególnie interesującego i płodnego dla jego graficznej twórczości. W skład kolekcji wchodzi także 10 obrazów Jacka Malczewskiego. Dzieła te prezentują różnorodną tematykę podejmowaną przez artystę; są tu więc obrazy alegoryczno-symboliczne i religijne, są portrety i prace o charakterze rodzajowym. W zdeponowanym zespole znalazły się też prace innych znanych malarzy polskich – Teodora Axentowicza, Józefa Brandta, Wojciecha Kossaka.
Kolekcję zamykają dzieła malarzy okresu dwudziestolecia międzywojennego. Znajdziemy tu „Portret pana S. A.” (1939 r.) Stanisława Ignacego Witkiewicza, pastel, będący dobrym przykładem „specyficznego hiperrealizmu” charakterystycznego dla twórczości ostatnich lat życia artysty. Jest także „Portret dziewczynki z ciemnymi włosami”, dzieło Tadeusza Makowskiego, osiadłego we Francji malarza uznanego za jednego z najciekawszych artystów polskich tego okresu.
Wśród niewielkiej grupy zabytków sztuki dekoracyjnej i użytkowej wymienić warto srebrną wazę paryskiego złotnika Louisa-Nicolasa Naudina z około 1820 r. oraz okazałą wazę warszawską z początku lat dwudziestych XIX w., powtarzającą model i dekorację słynnej firmy „Odiota”. Autorem wazy jest Jan Jerzy II Bandau, najbardziej utalentowany syn wybitnego złotnika doby stanisławowskiej.
Do 12 lipca br. pokaz dzieł z kolekcji Art-B można było oglądać w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Najczęściej oglądane
listopad 2014
listopad 2014
W listopadowym wydaniu „Arteonu” twórczość Gustave’a Courbeta w kontekście…
zobacz
październik 2014
październik 2014
W październikowym „Arteonie” sylwetkę Olgi Boznańskiej w przededniu monograficznej wystawy…
zobacz
Numer 2/14 [30] 2014
Numer 2/14 [30] 2014
Okładka: Robert Kuśmirowski, "Wagon", 2009, Muzeum Hamburger Bahnhof w Berlinie, instalacja …
zobacz
Zgłoszenie chęci kupna obiektu
Zgłoszenia chęci kupna przyjmowane są od osób zalogowanych w Artinfo.pl
W przypadku braku konta prosimy o rejestrację.
W przypadku braku konta prosimy o rejestrację.
Uwaga - osoby nie pamiętające nazwy użytkownika i hasla mogą otrzymać przypomnienie na adres mailowy, użyty przy pierwszej rejestracji konta.
Prosimy wybrać poniższy link „przypomnij hasło” i wypełnić tylko pole adres e-mail.
Prosimy wybrać poniższy link „przypomnij hasło” i wypełnić tylko pole adres e-mail.
W przypadku pytań, prosimy o kontakt z naszym biurem:
22 818 94 68 (poniedziałek - piątek: 10:00 - 17:00)
email: [email protected]
22 818 94 68 (poniedziałek - piątek: 10:00 - 17:00)
email: [email protected]