Wędrówki po internecie. Gwiazdkowe prezenty

Sławomir Bołdok

Święta Bożonarodzeniowe obchodzone na całym świecie skłaniają domy aukcyjne, w grudniu, do oferowania obiektów, które mogą być podarkami pod choinkę. Stąd więcej aukcji na których są efektowne drobiazgi jak biżuteria, butelki markowych win itp., ale bywają również licytacje z malarstwem, gdzie prezentowane są obrazy naszych autorów.

Obecnie, ze względu na święta i Sylwestra nastąpiło prawdziwe zagęszczenie aukcji między 1 a 18 dniem miesiąca . Przypatrzmy się zatem, dzień po dniu, aukcyjnym ofertom. Ładny, duży pejzaż z 1934 r. "Przy żniwach" Kazimierza Lasockiego wystawił 1 grudnia dom Evy Aldag w Buxtehude z nr. 94, w cenie 350 € co jest śmieszną ceną i okazją dla naszych kolekcjonerów . Tego samego dnia u Neumeistra w Monachium, w "Variach" oferowany był z nr 2952 "Portret Tadeusza Kościuszki" namalowany przez Walerego Eliasza Radzikowskiego w 1893 r. z ceną wywoławczą 450 €, ale na aukcji zaoferowano za obraz 370 € . Także 1.12 w Kolonii, w domu van Ham na aukcji sztuki nowoczesnej oraz współczesnej wystawiono z nr 243 Jankiela Adlera "Martwą naturę z kotem", którą sprzedano za 5.000 € i za tą samą kwotę "4 pory roku" Kajetana Sosnowskiego, z nr. 189.

Kajetan Sosnowski, Cztery pory roku, 1977

W piątek 3.12. w Kolonii u Lempertza, na aukcji "Sztuki współczesnej", z nr. 715 wystawiono kartkę papieru 32 x 24 cm zapisaną tuszem przez Romana Opałkę "Detal 1321805 - 1324784" szacowaną na 30-35.000 € a sprzedaną za 68.400 €. Po tych pojedynczych egzemplarzach 3.12 w domu Duseeldorfer Auktionhaus natknąłem się aż na 8 obrazów polskich artystów z XIX i XX wieku. Były to: duży obraz Alfreda Wierusza Kowalskiego "Wilk" [zimową nocą] z nr. 37, który jest jednym z wariantów tematu powtarzanego przez artystę, z nr.  39 wystawiona była para obrazów Romana Kochanowskiego z 1889, olejnych, o jednakowych wymiarach 44 x 24 cm: "Czerwony parasol" i "Gęsiarka". Kolejnym, z nr. 40, był obraz pt. "Piękność czarnowłosa z nad jeziora Tagern" Bolesława Szańkowskiego, a następnym z nr. 41 Zygmunta Ajdukiewicza "Sanna".

Stanisław Eleszkiewicz, Pijak

Pozostałe to: nr 495 Małachowskiego Satera Jaxy olejne "Capri " z 1906 r., nr 589 S. Szusulski ? "Chłopi z saniami w lesie" z 1912 r, olejny na płótnie, w typie "Polowań " Juliana Fałata oraz nr 638 Tadeusza Rybkowskiego "Rycerz i wieśniaczka" olej, deska. Tego samego dnia w Hannoverze dom Kastern Kunstauktionen wystawił barwną rycinę z nr 231 Wojciecha Fangora "Kompozycja" z 1967 r. egzemplarz 50 z 60, cenioną na 160- 220 €. oraz obrazy trzech młodszych artystów: z nr. 128 Bogdana Bogusławskiego "Zakonnica", olej, płótno, za 3100 -3500 €, z nr. 132 Andrzeja Cisowskiego "o.T" 1989 technika mieszana, papier za 1300 -1500 € i z nr 147 obraz olejny "Synchronizacje", mieszkającego obecnie w Niemczech Tadeusza Swinarskiego za 950 -1100 €. W poniedziałek, 5 grudnia, w Brukseli w domu Pierra Berge na aukcji sztuki nowoczesnej i współczesnej wypatrzyłem z nr 379 obraz Henryka Haydena "Martwa natura z owocami", akwarela, gwasz, papier, szacowany na 5-7.000 €, a we wtorek 6.12. w Dorotheum, w Wiedniu, na aukcji XIX-wiecznego malarstwa kilka polskich obrazów. Były to: z nr 90 Władysława Chmielińskiego "Rynek St. Miasta w Warszawie, olej szacowany na 2-2500 €, tegoż samego artysty z nr 95 "Wyścig sań na wiejskiej drodze", olej za 1400-1800 €, Władysława Karola Szernera, syna Władysława, nieduży obraz z nr 96 "Wyjazd na polowanie" ceniony na 5-6.000 €, z nr 103 Jana Maksymiliana Kasprowicza "Jazda saniami", olej za 2500- 3000 €, z nr 128 obraz oznaczony jako "warsztat" Henryka Siemiradzkiego "Przy źródle", a mimo to szacowany na 15 -20.000 € i oznaczony jako "krąg" Stanisława Chlebowskiego, z nr 143 olej na desce pt. "Straż pałacowa" za 4-6.000 €. Tegoż samego 6.12. w Brukseli na aukcji w Vanderkindere wystawiono z nr 3, jako szkoła rosyjska, płótno Jerzego Kossaka "Wizja Napoleona w odwrocie spod Moskwy" z 1935 r. za 300-400 € . 

Henryk Hayden, Banjo na czerwonym tle, 1918

W Paryżu dom Audap & Mirabaud wystawił 7.12 na aukcji "Obrazy nowoczesne" z nr 40 płótno Leopolda Kretza "Kąpiące się" wycenione na 600-800 €. Prace pochodzącego ze Lwowa rzeźbiarza i malarza nie często pojawiają się na rynku. W tym samym domu z nr 64 pokazano wczesną martwą naturę Henryka Haydena pt. "Banjo na czerwonym tle" z 1918 r. W tym okresie Hayden, jak wielu wówczas, spozierał na malarstwo kubistów, a jego obrazy w tym stylu są rzadkością na rynku, nic więc dziwnego, że wyceniono tę pracę na 60 -80.000 €.


Jak fajnie jest wędrować w wirtualnej przestrzeni, gdzie jednym kliknięciem w komputerze, możemy się przenieść z Francji do Nowej Zelandii. Właśnie tam znalazłem naszego rodaka Henryka Szydłowskiego, urodzonego w Polsce w 1950 r., po studiach w ASP w Krakowie, który od 1978 r. przebywa na Antypodach. W Auckland, tamtejszy dom aukcyjny International Art Centre wystawił 8.12 dwa obrazy tego artysty: z nr 68 "Rooster on fence collage" z 1984 r. olej, płótno za 2-3.000 $ i z nr 69 "Martwą naturę z instrumentami " olej, płótno też z 1984 r. w cenie jak wyżej. I ponownie jednym ruchem palca wracamy do Paryża, gdzie u Adera 8.12. odbyła się licytacja pt "Judaica i Ecole de Paris ". W ofercie znalazły się z nr. 2 Jankiela Adlera akwaforta "Portret Żyda w kaszkiecie" za 400-600 €, Benna czyli Benjamina Rabinowicza z nr 11 "Oczekiwanie" [akt leżący], niewielki olej na tekturze, za 200-300 €, z nr 11bis Henryka Berlewiego "Portret dziewczynki" z 1924 r., pastel za 500-600 €, Stanisława Eleszkiewicza z nr. 27 "Pijak", olej na tekturze, za 400-600 €, Henryka Epsteina "Wnętrze burdelu" akwarela z nr. 28, za 2500 -3000 €, Artura Kolnika dwie prace - z nr. 45 drzeworytniczy "Portret Kafki", egzemplarz "Epreuve d`Artiste" czyli jedna z próbnych odbitek, prawdziwy cymes dla kolekcjonerów grafiki, wyceniony na 100-120 € i obraz z nr 46 olej na tekturze "Kobieta w czerwonym fotelu" za 400-600 €. Kolejne prace na tej aukcji to: Zygmunta Menkesa "Absynt", pastel, oł. z nr. 54, za 800-1200 €, z nr 62 Leopolda Pilichowskiego "Swięto Sukkotu", akwaforta za 60 -80 €, Efraima Seidenbeutla "Uliczka miasteczka", olej na tekturze nr 68, za 500-800 € i na koniec drzeworytnicze ilustracje Fiszela Zylberberga [Zbera] do tekstu "Dwa kraje" Pierre Moranda, Paryż 1939. Publikacja ta została wydana w Holandii w w 40 egzemplarzach, a wyceniono ją na 300-500 €. Kolejny cymes dla zbieraczy grafiki.

Fiszel Zylberberg [Zbera], Dwa kraje

Zylberberg najzdolniejszy członek warszawskiej grupy drzeworytników "Czerń i Biel", powstałej z inicjatywy Tadeusza Cieślewskiego syna w 1935 r. Zylberberg wyjechał w latach trzydziestych do Francji, tam pracował i tam został aresztowany by zginąć w 1942 r w Oświęcimiu. Także tego samego dnia w Uppsali wystawiono z nr. 1091 akwarelę Juliusza Kossaka "Wozy na drodze" z 1885 ,wycenioną na 660 - 870 € . W kolejny dzień 9.12. w Monachium w domu Karl & Faber na licytacji nowoczesnej i współczesnej sztuki, z nr 609 wystawiono obraz Henryka Stażewskiego "3 białe kwadraty", akryl na płótnie za 3-3500 €. Piętnastą z kolei aukcją, o której piszę, to monachijska impreza z dnia 10.12 w domu Hampeln, gdzie pokazano obrazy: z nr 1005 Adama Styki "Młoda Arabka i Beduin" z 1935 r. ol. pł. wyceniony na 12 - 15.000 €, a z nr 1041 Juliusza Słabiaka "Walka Kozaków z Tatarami" w cenie 5-7.000 € . Obraz ten był już raz wystawiony u Hampelna 16.09.2011, w tej samej cenie, wówczas nie został sprzedany i prezentowany jest ponownie. Dziwi tylko, że wobec wrześniowego niepowodzenia dom nie obniżył wyceny. Kolejne dwa obrazy z tej aukcji to z nr 1050 Józefa Mehoffera "Głowa kobiety z rudymi włosami" za 2500- 3500 €, który to obraz był także wystawiany u Hampelna tylko wcześniej 23.03.2010 . Ostatnią pozycją z tej licytacji z nr. 1081 są Stefana Filipkiewicza "Kwiaty w wazonie", olej, deska za 2500-3500 € również wystawiany 23.03.2010 . Widać, że dom aukcyjny, przy okazji świątecznej aukcji, chce wypchnąć remanenty.

Daniel grający na harfie, 1887, wg Ludwika Wiesiołowskiego

Następna firma, która wystawia remanenty to Bonhams w San Francisco, gdzie 11.12 na aukcji "Fine Art" pokazano z nr 5019 "Daniela grającego na harfie" z 1887 r. wg Ludwika Wiesiołowskiego. Obraz ten, kopia albo replika, był już u Bonhamsa w San Francisco eksponowany 16.10.2011 w cenie 3-5.000 $, wówczas się nie sprzedał więc może teraz za 1- 1,500 $. ? 12 i 13 grudniaw Monachium odbyły się dwie licytacje. W poniedziałek u Hugo Ruefa, gdzie sprzedawano: z nr 59 Władysława Bakałowicza "Uczta owocowa i grajek", olej, płótno za 10.000 € oraz z nr 315 Romana Sielskiego "Kąpiące się kobiety w górskiej rzeczce" olej, papier za 1800 €. Sielski, lwowski malarz, po studiach w krakowskiej ASP, członek grupy "artes ", mimo bliskich związków z polskimi kolegami został po 1945 r., jako Ukrainiec, we Lwowie, gdzie był profesorem na tamtejszej uczelni artystycznej . Początkowo zwolennik awangardy, ok. 1937 r. stał się kolorystą i takim jest prezentowany obraz u Ruefa namalowany już po wojnie. Następnego dnia, 13.12 we wtorek, u Ursuli Nusser z nr. 1415 prezentowano Stefana Szczęsnego rysunek tuszem "Akt kobiecy" z 1991 r. za 550 €.

Na koniec przenosimy się do Paryża. 14 grudnia dom Piasa na aukcji "Obrazy z XIX i XX wieku" pokazał z nr. 192 Jana Peszke olejny "Pejzaż z Le Pouldu " w cenie 1500-2000 € . Tego samego dnia, w domu Aguttes, na aukcji malarstwa XIX i XX w. wystawiono duży obraz Jerzego Dudy Gracza z nr. 112 "Brama Raju" 1972, ol. collage na płótnie za 8-12.000 €. Na ostatniej aukcji miesiąca 18 grudnia pt. "Orientalizm ", w domu Art Curial Briest-Poulain -F.Tajan, w Hotelu Dassault, wystawiono z nr 23 duży obraz Adama Styki "Uliczka w medinie w Fezie" ol. pł., wyceniony na 18- 25.000 €. Jest to rozświetlony słońcem fragment starego arabskiego miasta , a ponieważ zbliżają się święta, Sylwester itd. - życzę dużo słońca w życiu - wszystkim czytelnikom przez cały 2012 rok.