Portret kobiety

Z ekspertyzy prof.Andrzeja Ryszkiewicza:
Obraz jest typowy dla twórczości Franciszka Żmurki, szczególnie dla płócien powstałych w ostatniej dekadzie XIX wieku. Było ich wiele, bo podobały się powszechnie (przede wszystkim widzom, mniej krytykom) i były dobrze sprzedawane. Katalog ostatniej wystawy artysty (Muzeum Mazowieckie w Płocku, 1978; katalog opr. Arkadiusz A. Kwiatkowski) notuje ich kilkadziesiąt. Nosiły tytuły najrozmaitsze -Główka kobieca, Studium, Rozmarzona, Portret kobiety o obnażonych ramionach itd. itp. Mamy więc do czynienia (cytując katalog płocki poz. 55) z "jednym z wielu przedstawień zmysłowych, wydekoltowanych, obnażonych kobiet, noszących tytuły w rodzaju Tors, Hetera, Biust, Karmen" i inne. Rysy twarzy przypominają żonę artysty, Aleksandrę LŹde-Żmurkową (ur. 1853, ślub z artystą 1895 r.).
Te obrazy miały się podobać, walory dekoracyjne i łatwość odbioru dominowały nad problemami malarskimi. Pisała np. prasa w 1894 r.: "Franciszek Żmurko, jako malarz wdzięków kobiecych, posiada rozgłos zasłużony i firmę wyrobioną; utalentowany artysta ma wielkie odczucie piękna i umie szczególniejszy urok nadać malowanym przez siebie figurom kobiecym. Smak i elegancja cechują też wszystko, co spod jego pędzla wychodzi" ("Tygodnik Ilustrowany", 1894, I, s.15).
Obrazy Żmurki bywały często kopiowane lub naśladowane, ale okazany mi obraz uważam za oryginalny i własnoręczny. Można go porównać np. z obrazami reprodukowanymi przez F. Daniłowicza - Strzelbickiego, Franciszek Żmurko, Warszawa 1902, s. 38 i 46).