Ogień, około 1896 r.

POCHODZENIE:
- kolekcja prywatna, Maków Podhalański
- kolekcja prywatna, Zakopane
- kolekcja prywatna, Warszawa

WYSTAWIANY:
- Główny Pawilon na II Wystawie Higienicznej w Warszawie, 1896

LITERATURA:
- "Tygodnik Ilustrowany", 1896, nr 22, s. 428 (il.)
- "Kurier Warszawski", R. 76, 1896, nr 138, s. 5


Pyszniąca się złotem kompozycja z personifikacją ognia w części centralnej to wyjątkowy obraz w twórczości Franciszka Żmurki. Praca ukazuje artystę w innej roli niż ta, z którą jest kojarzony. Nie jako malarza heter, ale jako realizatora prestiżowego zamówienia publicznego, w które zaangażowani byli najlepsi malarze tego czasu. I w którym on zasłużenie wziął udział. "Ogień" to symboliczna kompozycja, która razem z pracami malarzy takich jak Wojciech Gerson czy Henryk Piątkowski stworzyła wizualną oprawę dla jednego z najważniejszych wydarzeń Warszawy końca XIX wieku. Niemal za cud, biorąc pod uwagę historię miasta nad Wisłą, możemy uznać fakt dochowania się płótna do naszych czasów w dobrym stanie.
Rekonstrukcja całego założenia dekoracyjnego wskazuje, że przyświecała jej prosta myśl. Chodziło o wyczarowanie przed oczami odwiedzających wystawę personifikacji żywiołów czy zjawisk kojarzących się ze zdrowym i higienicznym życiem. Musiały one spełniać dwa warunki - być równocześnie atrakcyjne wizualnie i zarazem czytelne dla przeciętnego odwiedzającego. Oba warunki spełnia prezentowany obraz. Na tle malowanej iluzjonistycznie "mozaikowej" elewacji, w czymś na kształt niszy objawia się kobieca, naga postać gromowładnej. Kształt wirtuozersko malowanej draperii (?) nasuwa skojarzenia z płomieniami. Przy dolnej krawędzi obrazu płonie ogień - konkretyzacja tematu płótna.
"Ogień" Franciszka Żmurki zdobił Pawilon Główny na II Wystawie Higienicznej w Warszawie w 1896. Pawilon autorstwa Edwarda Goldberga był dekorowany dziełami malarskimi na obydwu elewacjach. "Piękności" i "Sile" Wojciecha Gersona towarzyszyły: "Ogień" Żmurki i "Woda" Henryka Piątkowskiego. "Ziemia" namalowana przez Kazimierza Alchimowicza oraz "Powietrze" Kazimierza Wasilkowskiego stanowiły uzupełnienie drugiej kompozycji Gersona, "Zdrowie z gór, z nizin mór". Obraz Żmurki jest prawdopodobnie jedynym zachowanym świadectwem artystycznym II Wystawy Higienicznej, jakie dotrwało do dnia dzisiejszego! W zbiorach Narodowego Archiwum Cyfrowego znajduje się zaledwie kilka fotografii z tej niezwykle ciekawej i ważnej ekspozycji.

PODATKI I OPŁATY:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.