Kompozycja

OPINIE:
- autentyczność obrazu skonsultowana z Adamem Sandauerem
POCHODZENIE:
- spuścizna Jadwigi Maziarskiej

W latach 40. XX wieku, czyli momencie narodzin ekspresjonizmu abstrakcyjnego, kierunek ten silnie zdominowany był przez mężczyzn. Erna Rosenstein jako członek zarówno I, jak i II Grupy Krakowskiej, musiała poprzez swoją silną osobowość oraz oryginalną twórczość walczyć o uwagę krytyki oraz docenienie ze strony męskiej części krakowskiego ugrupowania. Artystka w pierwszej połowie lat 30. studiowała w Wiener Frauen Akademie w Wiedniu, następnie ukończyła studia pod okiem Wojciecha Weissa, jednak pomimo różnorodności stylistycznej, szybko zdecydowała się porzucić malarstwo figuratywne.
Miron Białoszewski w swoim „Tajnym Dzienniku” tak wspominał artystkę: „Erna cały czas miała minę z półuśmiechem, jakby chciała dawać znaki albo coś powiedzieć, ale nic nie mówiła. Ona przeważnie ma taką minę. Głos do tego wysoki, nikło uparty. Opanowany nadmiernie. I żadnych gestów” (Miron Białoszewski, Tajny dziennik, Kraków 2012, s. 287). Ów opis fizjonomii artystki daje świadectwo o jej silnej osobowości, lecz także w pewien metaforyczny sposób odnosić się może do twórczości, która jest przesycona atmosferą enigmatyczności o proweniencji surrealistycznej oraz wyraźną konsekwencją. Sztuka Rosenstein, kojarząca się ze światem biologicznym, widocznym jedynie pod okiem mikroskopu, igra z widzem, balansując na granicy sztuki figuratywnej i abstrakcji, w której kłębowisko form wywodzi się z koncepcji rysunku automatycznego André Massona. Aleksander Wojciechowski pisał, że twórczość Erny Rosenstein, mimo że tworzona w okresie powojennym, skupionym na potrzebie wypracowania nowego języka mówienia o sztuce i podejmowania rozważań historiozoficznych, nie obejmowała nigdy wątków moralizatorskich, a zrodziła się głównie z dramatyzmu form, baśniowości i fantastyki (Aleksander Wojciechowski, Polskie Malarstwo Współczesne, Intepress, Warszawa 1977, s. 9). Jej prace zostały przez polskiego historyka wliczone także do rejestru twórczości o proweniencji surrealistycznej, dla której punktem wyjścia była nieświadomość i senne miraże. Autorki monografii artystki, Dorota Jarecka oraz Barbara Piwowarska, tak pisały o jej związkach z tym awangardowym kierunkiem: „O Rosenstein można powiedzieć, że miała świadomy stosunek do nieświadomego, co zawdzięczała być może wczesnym surrealistycznym zainteresowaniom, a może temu, że kilka lat w młodości, na początku lat 30., spędziła w Wiedniu, w mieście narodzin psychoanalizy” (Dorota Jarecka, Barbara Piwowarska, Erna Rosenstein. Mogę powtarzać tylko nieświadomie, Warszawa 2014, s. 9). Jednak, mimo że dzieło w ujęciu artystki funkcjonowało jako zapis pewnego stanu emocjonalnego, ważniejszym od efektu finalnego pozostawał sam przebieg kreacji. Twórcze działanie urastało wręcz do rangi odkrywania i ujawniania psychicznego procesu. Prace Rosenstein czerpią zarówno z dokonań geometryzacji, jak i form biologicznych, chętnie wykorzystywanych przez nadrealistów oraz twórców, którzy epizodycznie zwrócili się ku surrealizmowi.
Mimo dzisiejszego uznania, jakim cieszy się artystka, za życia tworzyła w cieniu kolegów-artystów. Jej pierwsza indywidualna prezentacja twórczości odbyła się dopiero w 1958 roku, gdy artystka miała już 45 lat. Rosenstein oprócz konsekwentnego tworzenia obrazów na płótnie, licznych rysunków, słynęła z pasji zmieniania swojej najbliższej przestrzeni w dzieła sztuki, malowała na używanych paletach malarskich, deseczkach, a nawet meblach. Prezentowana praca jest szablonowym przykładem jej charakterystycznego, dekoracyjnego stylu. Artystka, operując silnym konturem, tworzy formy przypominające mikroskopijny świat lub hieroglify, w zależności od oka oglądającego posiadające, lub nie, odniesienia przedmiotowe. Kształty świadczące o fascynacji światem organicznym zapełniają szczelnie całą powierzchnię dzieła na granicy horror vacui, koncentracja artystki jest ukierunkowana na kreowanie lirycznej aury, próbę oddania tego, co nieświadomie, a co musi finalnie znaleźć swoje ujście.

Kształciła się w Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu (w latach 1932-34) i w Krakowie (1933-36), którą ukończyła pod kierunkiem W. Weissa. W 1942 roku uciekła z lwowskiego getta. W czasie studiów sympatyzowała ze środowiskiem "Grupy Krakowskiej", brała udział w organizowaniu się awangardy artystycznej po II wojnie światowej. Oprócz malarstwa sztalugowego zajmowała się kolażem i twórczością poetycką. Artystka wypracowała indywidualną symbolikę, swobodnie kojarząc formy abstrakcyjne ze światem rzeczywistych kształtów. Jej prace wystawiane były między innymi na Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Krakowie (1948 i 1949) i w Warszawie (1957 i 1959), wystawie "Dziewięciu" (1955). Eksponowała również w Galeriach: Krzysztofory i Krzywe Koło. W 1977 roku otrzymała Nagrodę Krytyki Artystycznej im. C. K. Norwida, a w roku 1966 Nagrodę im. J. Cybisa za całokształt twórczości.

PODATKI I OPŁATY:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.